Alle resumés zijn van John van Houten, voor meer informatie, ga naar Hoorspelen.eu
door Harry Mulisch Regie: Ursul de Geer
Toneel bewerking van Léon van der Sanden, dat in verband met de toenmalige Corona-maatregelen, als Hoorspel is uitgevoerd.
De aanslag is het intrigerende en tragische verhaal van Anton Steenwijk. Als twaalfjarige jongen maakt hij mee dat een NSB'er voor het huis van zijn buren wordt neergeschoten. De buren verplaatsen het lichaam naar het huis van de familie Steenwijk, waardoor zijn vader, moeder en zijn broer door de Duitsers worden opgepakt en gefusilleerd.
Anton komt dezelfde avond in een politiecel terecht waar hij een ontmoeting heeft met een bijzondere vrouw. De rest van zijn leven wordt Anton steeds opnieuw met zijn verleden geconfronteerd. Hij blijft, tegen wil en dank, geobsedeerd door de schuldvraag en het waarom van de gebeurtenissen.
N.B. Het boek De Aanslag van Harry Mulisch is te koop bij De Bezige Bij en ligt in elke goede boekhandel.
door Audrey van der Jagt Regie: Audrey van der Jagt
Een drie-delig hoorspel over de Geuzen, de eerste verzetsgroep in WO II. De leden waren veelal uit Vlaardingen afkomstig.
Een fictief hoorspel gebasseerd op historische feiten omlijst door radiofragmenten uit die tijd
Regie: Audrey van der Jagt
Een hoorspel van Audrey van der Jagt naar het oorlogsverhaal van Jules Schelvis, een van de achttien Joodse Nederlanders die terug-keerden uit het Duitse vernietigingskamp Sobibor in Oost-Polen. In totaal werden 34.313 Joden uit Nederland naar deze moordfabriek gedeporteerd.
Voor een uitgebeider
Regie: Dick van Putten
Onderwerp van dit indrukwekkende hoorspel is Wapenstilstandsdag, 11 november. Deze dag is de herdenking van de doden, gevallen in de eerste wereldoorlog in België. De hoofdpersonen zijn Hein Ronker, een oude journalist (Robert Sobels) en Ben, een jonge fotograaf (Hans Karsenbarg).
Dit hoorspel is uitgezonden op 11-11-1968
Meer informatie: Hoorspelen.eu
Regie: Kommer Kleijn
Klankbeelden vanaf het najaar 1939 tot en met mei 1945. Vijf jaar gaan we in uw herinnering terugroepen luisteraar, vijf jaar van vernedering, leed en van smaad, vijf jaar ook van heldenmoed en taai verzet.
door: Léon Povel en Robert Montfoort Regie: Léon Povel
5 jaar na datum is dit een herdenking van 5 mei 1945, de dag van de bevrijding. We beleven deze dag door de ogen van een ouder echtpaar. In dit docudrama werden originele radiofragmenten van die periode verwerkt.
Regie: S. de Vries jr.
Berlijn, oktober 1943. Twee vervolgde mensen, Gabriele en haar joodse grootvader, leven ondergedoken in de woning van een alleenstaande vrouw. Al jaren vormen deze enkele vierkante meters ruimte hun wereld. Bijna zonder onderbreking wordt de stad gebombardeerd, maar het is niet de angst om zonder bescherming in hun kamer aan de bommen overgeleverd te zijn die de vervolgden in voortdurende spanning houdt, maar de angst elk moment door de bloedhonden gevonden te worden. In de fantasie van de grootvader en zijn kleindochter weerspiegelt hun eigen situatie zich in het lot van de meisjes uit Viterbo, over wie ze in de krant gelezen hebben.
Regie: Ingrid Heinsius
Een hoorspel over Corry ten Boom, haar arrestatie en haar verhoor. Zij was in de Tweede Wereldoorlog actief in het verzet. De rol van Corry ten Boom wordt door haarzelf gespeeld. De vertelster is Ingrid van Benthem.
Regie: León Povel
De boer Nikolaos verbergt in het Griekenland van 1944 twee gewonde Duitsers voor de partizanen. Hij wil ze voor de zekere dood behoeden en onttrekt ze daarmee ook aan een verhoor door de partizanen. De partizanen zouden door het verhoor waarschijnlijk tijdig op de hoogte zijn gebracht van represailles tegen hun overvallen.
Nikolaos lijkt dus schuldig te zijn aan de dood van de slachtoffers van die represailles.. Hij zal gedood worden door zijn eigen landgenoten, die in hem de verrader zien, maar zijn vrouw wil samen met hem sterven. Zo valt beiden als in de antieke sage over Philemon en Baucis de genade ten deel, samen de dood in te gaan.
door: Alan Alexander Milne
Regie: S. de Vries jr.
Een klein dorpje in de buurt van Londen in het jaar 1943; Naast de gepensioneerde kolonel Kay woont een vrouw die uit haar huis in Londen is gebombardeerd en verschrikkelijk gewond is.
De verpleegster die haar verzorgt, komt bij Kay aankloppen en zou hem willen spreken. De kolonel kan haar niet meteen te woord staan, want hij ontving na lange tijd drie brieven van z'n zoon Tristram, die kapitein is aan het front bij Salerno.
Na zijn brieven te hebben gelezen ontvang hij de verpleegster die hem vraagt z'n buurvrouw te helpen. Ze heeft immers heeft in geen drie weken meer iets gehoord van haar neef, die in dienst is en haar anders elke week schreef. Tristram en de neef blijken tot dezelfde divisie te behoren.
Regie: Johan Bodegraven
Hans Böckel en Bruno Tisches beleven samen het einde van het Keizerrijk, de Weimarer Republiek, het Nationaalsocialisme en de eerste tien jaren na de oorlog, tot in de jaren van het Wirtschaftswunder. Terwijl de handige conjunctuurridder Bruno Tisches zich steeds winstgevend met de machtigen inlaat, blijft de journalist Hans Böckel een eerlijke idealist, die steeds het rechte pad kiest, maar succesloos is. Op een dag wordt het de journalist evenwel te veel en hij pakt in zijn krant één van de voormalige nazibonzen, de grootindustrieel Tisches, hard aan. Natuurlijk blijft zijn artikel niet zonder gevolgen.
Regie: Wim Paauw
Op 26-06-1944 kreeg Johannes Post het bericht dat Jan Wildschut, na een mislukte overval op een distributiekantoor in Haarlem, was gearresteerd . Wildschut werd naar het Huis van Bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam gebracht.
Hierdoor zaten nu meerdere verzetsstrijders gevangen, waarvan er 70 in de nabije toekomst zouden worden geëxecuteerd. De Amsterdamse Knokploeg kwam er via verschillende contacten achter dat er binnen de Weteringschans een SS-er werkzaam was die bij het verzet in een goed blaadje wilde komen: Jan Boogaard.
Volgens de leden van de Amsterdamse Knokploeg was het allemaal heel positief en bood de man een kans om de gevangenen te bevrijden. Johannes Post was niet enthousiast om met een SS-er samen te werken. Maar zijn drang om zijn vrienden uit de gevangenis te halen was sterker.
door Wil Abeleven-Labberton en Wim Abeleven
Regie: Wim Paauw
De bewogen geschiedenis van Walcheren tussen de jaren '40-'45 is het onderwerp van dit hoorspel. Te beginnen met het terugtrekken van de Franse troepen en het bombarderen door Duitse bommenwerpers van Middelburg in de meidagen van '40, tot aan de bevrijding door de Engelse troepen, die daarbij veertigduizend man verloren, maken we de lotgevallen mee van een doktersfamilie en met die familie de lotgevallen van een gedeelte van Nederland, dat wel heel zwaar geleden heeft in de oorlog. Ondergronds verzet, verraad door domme en kwaadwillende mensen, gijzeling, onderduiken, fusillade, jacht op een Nederlandse spion, een serie taferelen die voor ouderen weemoedige en vaak smartelijke herinneringen oproepen en die voor jongeren hier en daar onwaarschijnlijk klinken.
Er zijn er paar zeer ontroerende verhalen, bijvoorbeeld het afscheid van de moeder van Alex, wanneer hij door de Duitsers wordt meegesleurd, en de geschiedenis van de veertig mensen in Westkapelle die voor het water gevlucht waren in een molen die een treffer kreeg, zodat men er niet meer uit kon, terwijl het water bleef stijgen. Het spel eindigt met een gedicht ter verwelkoming van koningin Wilhelmina bij haar bezoek aan het bevrijde Walcheren.
door: Karl Richard Tschon
Regie: Léon Povel
Het is nog volop oorlog. De verzetstrijders worden opgejaagd als vogelvrij verklaarde midadigers. Eén van hen is ontsnapt door een wonderlijke samenloop van omstandigheden. Met behulp van een vriend krijgt hij een valse identiteitskaart, een andere naam en een cheque van 500 Mark. De man gaat naar het postkantoor om de cheque te verzilveren. Terwijl de lokettiste daarmee bezig is, verschijnt de directeur van het postkantoor achter hetzelfde loket. Hij kijkt de man doordringend aan en die wil, onder voorwendsel geen tijd meer te hebben, op de vlucht slaan. Op dat moment gaan de deuren plotseling op slot. Hij zit gevangen. In die minuten van uiterste zenuwspanning beleeft hij in verrassend gecomponeerde parallelscènes zijn vorige arrestatie en zijn ontsnapping, die ten slotte in deze rattenval zal eindigen.
Regie: Wim Paauw
Hierin vertelt de auteur het verhaal van een bijzondere gebeurtenis in het concentratiekamp Theresienstadt. Dirigent Rafael Schächter slaagt erin een aantal joodse musici bijeen te brengen en een koor en orkest samen te stellen, waarmee hij het Requiem van Verdi instudeert. Al leven allen in barre omstandigheden, toch stelt Schächter de hoogste eisen aan de musici. Het repeteren van het Requiem biedt hun steeds meer troost en zij beginnen er zelfs hoop door te krijgen dat ze hun gevangenschap zullen overleven. Bij de uitvoering voor een zaal vol nazi's drukt de dodenmis op aangrijpende wijze de wanhoop van de koor- en orkestleden uit, maar het slot richt zich op onverwachte wijze rechtstreeks tot Eichmann en de overige SS'ers: er klinkt een overdonderend Libera me!'.
Regie: S. de Vries jr.
Zonder enige bijbedoeling begint de man in het café een gesprek met de vrouw aan wier tafeltje hij juist 'n plaats heeft kunnen vinden. Het wordt geen alledaags gesprek. De vrouw is een getekende. Jarenlang heeft Renja Steinweg doorgebracht in een concentratiekamp. O zeker, zij behoort tot de gelukkigen die het leven er hebben afgebracht, maar doodsangst, mishandeling en verschrikkelijke ontberingen hebben hun vernietigende uitwerking op haar psyche niet gemist. Het verleden zal voor Renja Steinweg nooit verleden worden. Zij leeft als het ware op een berg vol schimmen; een gevangene gekluisterd aan verschrikkelijke gedachten.
Regie: Wim Paauw
Finck is in de voormiddag leerling, in de namiddag rekruut, 's nachts hulpkracht bij het afweergeschut. Hij is oud genoeg om zich te laten doodschieten, maar niet oud genoeg om sigaretten te roken. Zo worden ook de sigaretten van een Belg hem bijna noodlottig. Zijn luitenant ontdekt bij een inspectie van zijn plunjezak de rookwaren, maar hij ontdekt ook een pistool en een notitieboekje vol anti-grapjes. De jongen komt in de legergevangenis en er hangt hem een aanklacht wegens landverraad boven het hoofd.
Regie: Hans Jongens
Op 08-12-1944, kwart voor zes, arriveren twee "politiemannen" met drie "gevangenen" en het insluitingsbevel bij de poort van de gevangenis in Leeuwarden. Kort daarvoor is de wacht van het Huis van Bewaring door een handlanger telefonisch gemeld dat er drie zwarthandelaren worden gebracht. De vijf mannen zijn in feite leden van een Knokploeg. Eenmaal binnen overmeesteren ze de wachten, laten ze hun kompanen binnen en bevrijden ze in totaal 51 gevangenen.
Regie: Ad Löbler
Dit is een documentair hoorspel over een groot man in het Nederlandse verzet tegen de Duitsers, geschreven aan de hand van documenten en brieven uit het bezit van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie. De in 1895 geboren Jan Postma was een ultra links Amsterdammer. Hij begon als lid van de anarchistische jeugdorganisatie, hij was toen negentien. Later, in 1925, werd hij communist.
In november 1943 wordt hij in Amsterdam door de Sicherheitsdienst gearresteerd, omdat hij lid is van de verboden Communistische Partij en verdacht wordt van sabotage. Tijdens het verhoor door Kriminalsekretar Wehner wordt Postma gruwelijk mishandeld door de collaborateurs Molles en Kuiper. Hij bekent uiteindelijk zijn verzetsdaden, maar namen van anderen weigert hij te noemen. Tijdens de rechtszaak tegen Postma wordt hij tot de doodstraf veroordeeld. Daarop wordt hij getransporteerd naar het concentratiekamp in Vught. Het verzet probeert hem daar nog te bevrijden, maar dat mislukt.
Regie: Dick van Putten
Het monument markeert de plek waar de eerste Canadese tank, bij wijze van spreken, de bevrijding inluidde. De gemeente wil het oorlogsmonument verplaatsen. Het moet plaats maken voor een fietsenstalling bij het zwembad, dit heeft veel commotie tot gevolg.
Meer informatie: Hoorspelen.eu
Regie: Harry Bronk
Dit hoorspel is gebaseerd op een bizar proces in Polen: een boerenfamilie had een joodse vluchteling jarenlang voorgelogen dat de Nazis Polen nog steeds bezet hielden. De boerin Anna Sawácki houdt de jood Mendel Horowitz bij zich verstopt om hem voor deportatie te behoeden. De jarenlange omgang heeft een rituele verhouding tot stand gebracht; beiden weten wat ze moeten doen om niet ontdekt te worden.
Horowitz komt s nachts slechts kort uit zijn bedompte schuilplaats in de kelder. De verhouding is formeel, de jood moest aanvankelijk voor het onderkomen betalen. Stuk per stuk heeft hij zijn juwelen afgegeven en telkens lang met de echtgenoot gemarchandeerd hoeveel maanden hij daarvoor mocht blijven.
Na de dood van de man verblijft hij echter bij de boerin zonder daarvoor iets te moeten geven. Horowitz heeft al lang ingezien dat het niet meer nodig is nog langer verstoppertje te spelen. De oorlog is voorbij. Door een slecht afgedicht venster had hij mensen gezien die weer vrolijk uit wandelen gingen. Bovendien had hij een stuk krant gevonden. Toch is hij gebleven, 20 jaar lang.
Regie: Ad Löbler
Een 6-delig hoorspel over het leven van Amsterdamse familie. In de familie Nachtegaal gaat langzamerhand het kampverleden van vader Andries een steeds grotere rol spelen. Het gaat Andries' gedachten meer en meer overheersen. Hij kan er niet over praten. In het gezin van Andries zijn vrouw Coba heeft ieder hun eigen problemen. Een zoon woont met zijn vrouw bij hen in. De dochter, die leerling-verpleegster gaat in haar werk, op zijn zachts gezegd, niet helemaal lekker. En een van de andere kinderen zit zelfs in de gevangenis.
Deel 1
Deel 2
Deel 3
Deel 4
Deel 5
Deel 6
Regie: Jan de Vries
Centraal in dit vijfdelige drieënhalf uur durende hoorspel over de jodenvervolging in Amsterdam staat een meisje (Hansje gespeeld door Ingrid van Benthem) dat zich aan het eind van de oorlog tot het Christendom laat bekeren.
Hanna Dobschiner werd in 1925 te Berlijn geboren uit Nederlands-joodse ouders. Na de machtsovername door Hitler vluchtte het gezin Dobschiner naar Nederland. Tijdens de bezetting werden eerst haar broers, later haar ouders via Westerbork naar Duitsland getransporteerd, waar zij allen omkwamen.
Zelf wist Hanna op wonderbaarlijke wijze de dans te ontspringen. Gedreven door een sterk gevoel van lotsverbondenheid met haar volksgenoten bleef zij tot 8 september 1943 als verpleegster werkzaam in de joodse Invalide te Amsterdam.
Eerst toen besloot zij op aandrang van de portier van dit ziekenhuis zich aan haar uitzichtloze taak te onttrekken en onder te duiken. Vanaf het Centraal Station reisde zij met onbekende bestemming naar het Noorden.
Deel 1
Deel 2
Deel 3
Deel 4
Deel 5
Regie: Bert dijkstra
Omdat in de oorlog alle joden in Parijs worden opgepakt, vlucht Maurice Davidson (Paul van der Lek) samen met zijn dochtertje Rosa (Angelique de Boer) naar Normandië om daar onder te duiken. Rosa, levendig als zij is, kan er niet tegen en raakt lusteloos en depressief, tot de bevrijding komt..
Regie: Meidert de Goede
Als in 1940 de oorlog uitbreekt, vlucht de joodse familie Minco uit Breda weg. Na een paar dagen wordt het weer wat rustiger en keren ze terug naar hun huis. Na de overgave gaat het leven aanvankelijk zijn gewone gang. Vader is vol vertrouwen en gelooft, dat de Duitsers hen niets zullen doen. Hij is een vrome jood en wil dat "de joodse wetten en rituele gebruiken" gehandhaafd worden. De kinderen onttrekken er zich hoe langer hoe meer aan.
Regie: Justine Paauw
Etty Hillesum was 27 jaar toen zij in 1941 aan haar dagboek begon. Zij woonde nog in Amsterdam op kamers. Zij besefte dat zij als joodse vrouw nauwelijks nog toekomst had. In 1942 werd zij vanuit het kamp Westerbork op transport gezet naar Auschwitz, waar zij op 30-11-1943 werd vermoord. Uit haar brieven, die zij schreef in het Drentse kamp, is niet duidelijk of zij wist welk lot haar wachtte. Wel vermeldt zij geruchten over vernietigingskampen, maar houdt het zelf op een "arbeiderskamp" als haar uiteindelijke bestemming. Wat haar brieven vooral zo indringend maakt is haar afwijzen van haat jegens de vijand. "Er is geen enkel causaal verband tussen gedrag van mensen en de liefde die je voor ze voelt. De liefde voor de medemens is als een elementair gebed, waaruit men leeft.".
Regie: Gijsbert van Rossum
Dit verhaal speelt zich af op één oorlogsdag in een Nederlandse provinciestad. Een jonge huisvader, Theo Koenders, moet een joods meisje laten onderduiken. Zelfs voor maar één of twee nachten is dit al erg moeilijk.
De twee maken een lange zwerftocht op de fiets door de regen waarbij ze een tiental gezinnen bezoeken. Bij alle tien de gezinnen krijgen ze ,,Neen" te horen. Het gezin is te heilig om gevaar te mogen lopen. Een heel scala van uitvluchten wordt gebruikt om zonder gezichtsverlies de opname van het meisje te weigeren. Soms is men zelfs gekwetst dat men door Theo voor dit probleem wordt gezet.
Allemaal voelen ze zich goede Nederlanders. En gezegd moet worden dat in één geval de voorzichtige weigering doet vermoeden dat er waarschijnlijk al joden in huis waren. Maar bij alle anderen wordt teruggedeinsd voor het gevaar. Ondertussen dringt de tijd, want ze moeten vóór spertijd onderdak zien te vinden. Op het eind besluit Theo het meisje zelf in huis te nemen, bij gebrek aan onderdak elders. Zijn vrouw ontvangt hen begripsvol, als zij vlak na acht uur thuiskomen.
Regie: Ad Löbler
De opa van de joodse David is als verzetsstrijder in de Tweede Wereldoorlog gestorven. David vindt het maar gezeur dat zijn oma nog veel waarde aan de dodenherdenking hecht, totdat hij geconfronteerd wordt met racisme en discriminatie.
Regie: Belle van Heerikhuizen
Op 20 januari 1942 komen 15 nazikopstukken bijeen in Villa Marlier aan de Wannsee om een definitieve oplossing te vinden voor het jodenvraagstuk. Nog geen twee uur later zijn ze er uit - het resultaat is de best georganiseerde genocide in de geschiedenis van de mens.
In dit Hoorspel onderzoekt KONVOOI de argumenten van de aanwezigen en probeert stap voor stap hun redenering bloot te leggen.
Orkater-Nieuwkomer KONVOOI maakt op uitnodiging van Theater Na de Dam een reconstructie van deze historische vergadering, waarin ze kille ratio afwisselen met close-harmonymuziek. Gebruikmakend van 8D-sound pellen de makers de conferentie af tot de essentie, en waan je je als luisteraar op de huid van de werkelijke hoofdpersoon: het gesprek.
Wannsee is een hoorspel over ontmenselijking, de waan van beschaving en de kracht van taal.
Resumé van Orkater.