In Memoriam Léon Povel (1911 - 2013)
In Nagedachtenis door Peter Schrama.
In dit In Memoriam ga ik niet in op de vele hoorspelen waaraan hij zijn medewerking heeft verleend en ook zijn regisseursschap voor de televisie benoem ik niet verder. Op het internet is genoeg hierover te vinden, daarom verwijs ik naar Youtube en dergelijke voor wat betreft zijn werk.
Ik vind het veel belangrijker om het over de méns Léon Povel te hebben. Op velen - misschien wel allen - die hem hebben gekend heeft hij een bijzondere indruk nagelaten die niemand snel zal vergeten. Ook ik heb het voorrecht gehad om kennis te mogen maken met Léon Povel. In de loop van de jaren heb ik hem meerdere keren ontmoet en gesproken. Éen keer zelfs bij hem thuis ter gelegenheid van de opname van "Het testament van Whittaker" van Het Genootschap van de twaalfde september. Deze gebeurtenis is uitgebreid beschreven dus zal ik niet verder hierop ingaan.
Een van de meest opvallende eigenschappen van Léon Povel was dat hij altijd bescheiden bleef. Alle lof die mensen hem gaven, wimpelde hij telkens weg met een eenvoudig "Och, het was mijn werk". De roem en lof zal hem ongetwijfeld genoegen hebben gedaan maar dit liet hij echter nooit blijken (op wellicht een lichte twinkeling in zijn ogen na).
Die twinkeling kwam wel vaker in zijn ogen, humor was voor hem belangrijk. Er sierde bijna altijd wel een vage glimlach om zijn mond die eigenlijk alleen verdween wanneer hij zijn aandacht ergens op richtte. Dan leek het soms of hij zo geconcentreerd bezig was dat hij zich in het geheel niet meer bewust was van zijn omgeving. Ik kan er slechts naar raden maar vermoedelijk zal hij zo ook te werk zijn gegaan bij het regisseren. Altijd vriendelijk en altijd een goed woord voor een ander. Léon Povel zat altijd vol energie, ook op latere leeftijd. Zelfs nadat hij de tachtig was gepasseerd bleef hij wandelen en bergbeklimmen in de Alpen. Enige jaren later moest hij het bergbeklimmen opgeven maar het wandelen bleef. Die enorme energie kan men ook terugvinden in de vele hobby's die Léon Povel in zijn leven heeft beoefend. Voor iets nieuws leren schrok hij niet terug. Hij leerde zelfs omgaan met de computer (terwijl hij al over de negentig was). Hij had een ruime interesse en niet zelden verbaasde hij bezoekers door zijn onverwacht grote kennis van zaken. Door zijn bescheidenheid wimpelde hij ook bewondering daarover af met "Je hoort en je leest wel eens wat".
De viering van zijn eeuwfeest in gezelschap van zijn complete familie was zonder meer een hoogtepunt voor hem, eens te meer door de Koninklijke onderscheiding die hij daarbij ontving. Toch viel dat haast weg naast de persoonlijke boodschap van André Kuiper vanuit de ruimte. Dat vulde hem zowel met trots als ontroering. Beiden bewonderden elkaar vanwege ieders prestaties. Kort geleden hebben ze elkaar nog persoonlijk mogen ontmoeten in het ziekenhuis waar Léon Povel op dat moment verbleef. Léon Povel was namelijk bij het bladharken in de tuin ongelukkig ten val gekomen en had hierbij zijn heup gebroken. André Kuiper heeft hem daarom opgezocht. Iets wat mij, ondanks dit trieste moment, toch met blijdschap vult.
Helaas mochten de goede zorgen van het verzorgingstehuis en familie niet meer baten en is Léon Povel gisteren overleden. Daarmee is de wereld een stuk armer geworden. Persoonlijk ben ik een vriend armer die ik bewonderde om veel redenen, niet in het minst vanwege zijn persoonlijkheid. Bedankt voor alle mooie momenten en herinneringen.
Peter Schrama 9 januari 2013
===================================
LEON POVEL
----------
Burgerl. naam : Leonardus Ludovicus Augustinus Povel
Geboren op : 23-12-1911 (Amsterdam)
Overleden : 08-01-2013 (Deventer)
Carriere
--------
Toen het hoorspel nog in zijn eerste groei was, kwam Léon Povel als omroeper bij de KRO in dienst. Hij had een gymnasiumopleiding gevolgd in Berlijn en in zijn geboortestad Amsterdam. Hij trad op 10 mei 1932 in dienst bij de KRO. Van '32 tot '34 was hij KRO-omroeper, daarna werkte hij zes jaar als KRO-reporter. Het rapporteren van de werkelijkheid was voor hem niet voldoende, hij wilde die werkelijkheid ook regisseren, door reportageflitsen, gesprekken, muziek, gedichten en geluid te monteren tot een klankbeeld van die werkelijkheid. In de oorlogsjaren word hij verplicht als technikus op te treden. Of in Duitsland tewerk gesteld te worden. Hij koos voor het eerste en deed een macht technische ervaring op. Na de oorlog keerde hij in zijn oude vak van reporter terug en begon hij een jaar later met het maken van klankbeelden. Als vanzelf werd deze bezigheid de aanzet voor het regisseren van hoorspelen, waarmee hij kort daarop begon. De naam Povel is een merk voor hoorspelen met verrassingen, want Povel wandelt graag over de paden die nog nimmer of maar enkele malen zijn belopen. Met "Sprong in het heelal" van de Engelse schrijver Charles Chilton, hield hij zijn luisteraars 58 avonden bezig; een monsterproductie.
Hij werd in 1976 gepensioneerd en woonde sindsdien in Holten.
Berstensvol energie hield hij zich bezig met allerlei projecten, waaronder het leiding geven aan een een hoorspelgroep bij een lokale omroep.
[Terug]